اهداف بین اللملی و ملی سال جهانی شیمی

دکتر محمد علی زلفی گل، دبیر انجمن شیمی ایران

با بیان این که سازمان ملل سال 2011 را به عنوان سال جهانی شیمی نامگذاری کرده است، گفت: دلیل اصلی این نامگذاری است که امروز علم شیمی به عنوان علمی پایه و تاثیرگذار در انرژی هسته‌یی، نفت، گاز، پتروشیمی، پیل سوختی، صنعت دارو، پلاستیک، سازه‌های جدید فایبرگلاس و بخش عظیمی از صنایع به شمار می‌رود. از سوی دیگر چنانچه که دقت نشده و مواد شیمایی باعث آلودگی محیط زیست شوند، فاجعه بزرگی اتفاق می‌افتد؛ از این رو سال 2011 را سال جهانی شیمی نامگذاری کرده‌اند تا هم اهمیت علم شیمی را در دنیا به مردم معرفی کنند و نخبگان بیشتری جذب علم شیمی شوند و هم تبعات زیانبار مواد شیمیایی که باعث آلودگی محیط زیست می‌شود به صنایع گوشزد شود.

دکتر محمد علی زلفی گل، دبیر انجمن شیمی ایران در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این که سازمان ملل سال 2011 را به عنوان سال جهانی شیمی نامگذاری کرده است، گفت: دلیل اصلی این نامگذاری است که امروز علم شیمی به عنوان علمی پایه و تاثیرگذار در انرژی هسته‌یی، نفت، گاز، پتروشیمی، پیل سوختی، صنعت دارو، پلاستیک، سازه‌های جدید فایبرگلاس و بخش عظیمی از صنایع به شمار می‌رود. از سوی دیگر چنانچه که دقت نشده و مواد شیمایی باعث آلودگی محیط زیست شوند، فاجعه بزرگی اتفاق می‌افتد؛ از این رو سال 2011 را سال جهانی شیمی نامگذاری کرده‌اند تا هم اهمیت علم شیمی را در دنیا به مردم معرفی کنند و نخبگان بیشتری جذب علم شیمی شوند و هم تبعات زیانبار مواد شیمیایی که باعث آلودگی محیط زیست می‌شود به صنایع گوشزد شود.

وی با اشاره به تشکیل ستاد گرامیداشت سال جهانی شیمی در انجمن شیمی ایران، خاطرنشان کرد: در این سال علاوه بر برگزاری چندین سمینار علمی، کنگره بین المللی شیمی با حضور بیش از سه هزار دانشمند، دانش‌پژوه و شیمی‌دان در شهریور ماه سال آینده در دانشگاه بوعلی‌سینا همدان برگزار می‌شود.

رییس دانشگاه بوعلی سینای همدان افزود: این کنگره در گرایش‌های مختلف شامل نانوشیمی، شیمی تجزیه، شیمی آلی، شیمی معدنی، شیمی فیزیک، شیمی کا ربردی، پلیمر، شیمی دارویی و شیمی صنعتی بر پا خواهد شد تا محققان یافته‌های علمی را ارائه دهند و تعامل علمی بین دانشمندان و دانشجویان علم شیمی برقرار شود.

وی برگزاری سمینارهای تخصصی شیمی، سمینار توسعه علم شیمی در ایران، سمینار شناسایی توانمندی‌های شیمی، همایش بازآموزی دبیران شیمی و برگزاری میزگردهای مختلف مربوط به شیمی در رادیو، تلویزیون، دانشگاه‌ها و دبیرستان‌ها را از دیگر همایش‌های تدارک دیده شده برای سال جهانی شیمی در ایران عنوان کرد.

زلفی گل خاطرنشان کرد: علاوه بر این همایش‌ها، مسابقات مختلف در زمینه شیمی و مراسم تقدیر از شیمیدانان برجسته، پژوهشگران برتر و پیشکسوتان دانش شیمی در ایران نیز در این سال برگزار می شود.

دبیر انجمن شیمی ایران با تاکید بر این که اقتصاد ایران بر پایه نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع شیمیایی است، خاطرنشان کرد: از این رو باید به علم شیمی در کشور به عنوان علمی که با اقتصاد ملی مرتبط است، توجه ویژه‌ای شود. امیدواریم سال جهانی شیمی فرصت مناسبی باشد تا بتوان این علم را به جامعه معرفی کرد.

وی تصریح کرد: قرار است کتابی با عنوان پیشگامان علم شیمی به همت «دکتر کاظم کارگشا» منتشر شود تا تولیدکنندگان علم شیمی ایران در آن معرفی شوند.

همچنین کتاب دیگری با عنوان تاریخچه علم شیمی ایران به همت دکتر مهدی گلابی استاد بازنشسته دانشگاه تبریز در حال تدوین است که امیدواریم در سال جهانی شیمی در دسترس علاقمندان قرار بگیرد.

زلفی گل تصریح کرد: علاوه بر این ضمن پیگیری عضویت ایران در ستاد جهانی سال جهانی شیمی، راه‌اندازی مجدد گرایش دبیری شیمی و گرایش‌های جدید شیمی، تعیین روز شیمی، تشکیل موزه علمی و خانه شیمی و تهیه آرم و سایت مربوط به سال جهانی شیمی در ایران برنامه‌ریزی شده است.

رییس دانشگاه بوعلی‌سینا همدان در خصوص وضعیت علم شیمی ایران در جهان گفت: ایران در سال 2008 در کل علم شیمی از نظر تعداد چاپ مقالات در مجلات بین‌المللی رتبه 18 جهان را کسب کرد.

وی ادامه داد: همچنین در رشته پلیمر به عنوان یکی از زیر شاخه‌های شیمی رتبه دهم دنیا کسب شده است. البته از سال 2005 به بعد در کل علم شیمی، رتبه اول منطقه از آن ایران است و کشور ترکیه را هم از لحاظ تعداد مقالات و هم تعداد ارجاعات به عنوان رقیب اصلی در سطح منطقه کنار گذاشته‌ایم.

به گفته زلفی گل در رشته شیمی آلی هم در سال 2008 رتبه سیزدهم جهان را کسب کرده‌ایم.

وی تصریح کرد: حدود 100 سال است که نفت کشور به صورت خام فروخته می‌شود که برای ایران که بیش از 20 درصد تولید علم آن در رشته شیمی است، بسیار سخت است. خصوصا این که رشته شیمی اولین رشته‌ای است که در سال 65 دوره دکتری در دانشگاه شیراز داشته است.   

اهداف بین المللی نام گذاری سال جهانی شیمی

• افزایش توجه مردم جهان به شیمی در فرارویی با نیازهای جهانی
• افزایش توجه جوانان به شیمی
• ایجاد شور و اشتیاق نسبت به آینده پویا و خلاق شیمی
• بزرگداشت یکصدمین سال دریافت جایزه نوبل شیمی مادام کوری و یکصدمین سال تاسیس نهاد بین المللی انجمن های شیمی

اهداف ملی در سال جهانی شیمی

• گسترش دانش شیمی در سطح کشور ، ارتقاء کیفیت آموزش و پژوهش شیمی در دبیرستان ها و پژوهشگاه ها و استقرار علم شیمی در ایران
• گسترش و بسط ارتباط دانشگاه ها و پژوهشگاه ها با صنایع کشور در جهت بهبود کیفیت تولید و نیل به خودکفایی
• استفاده از توانمندیها و خلاقیت های پژوهشگران و متخصصین شیمی در برنامه ریزی های درسی علمی و صنعتی و هدفمند نمودن پژوهش های علمی کاربردی
• افزایش آگاهی از تاریخ تمدن اسلامی و خدمات دانشمندان ایرانی در توسعه دانش شیمی در سطح جهان
• معرفی نقش شیمی در بهبود کیفیت زندگی افراد جامعه در شئون مختلف اجتماعی ، اقتصادی علمی و فنی